[:am]«Անհայտ ծագում ունեցող գումարների գործի» լուծումը կարող էր դառնալ կոռուպցիայի բացահայտման ցայտուն օրինակ Aravot.am[:en]Solution of “case of amounts of unknown origin” could become a striking example of corruption disclosure[:]
[:am]
Ինչո՞ւ տուժողը հրաժարվեց
Կարճվել է թիվ 63203516 քրեական գործի քննությունը:
Իրավապաշտպան կազմակերպության դիտարկմամբ, «Փողերի լվացում եւ մի շարք այլ հանցագործություններ կատարելու հանգամանքին անդրադարձ չի կատարվում, ինչն իր մեջ պարունակում է կոռուպցիոն ռիսկեր եւ ինչը վկայում է քննչական բաժնի աշխատակիցների կողմից մի շարք հանցագործություններ կանխամտածված թաքցնելու մասին: Մասնավորապես, քննչական բաժնի աշխատակիցների կողմից կանխամտածված չի իրականացվում քննություն ներքոհիշյալ հանցագործությունների վերաբերյալ»:
Վաշխառուների, պաշտոնատար անձանց կոռուպցիոն գործարքների, հակաստվերի դեմ գործող «Վելես» իրավապաշտպան կազմակերպության նախագահ Մարինա Պողոսյանը երեք տարի առաջ «Առավոտին» տեղեկացրել էր, որ ՌԴ Խաբարովսկից Դավիթ Ստեփանյանը դիմել է իրենց, հայտնելով, որ Երիցյանի սպառնալիքների պատճառով փախել է Հայաստանից: Ստեփանյանը մի նամակ էլ ուղարկել էր «Առավոտին», հայտնել, որ աշխատել է Երիցյանի հետ, տարադրամի փոխանակման կետեր է ունեցել, գրավատուն, իսկ Երիցյանն էլ նրան տոկոսով 900 հազար դոլար գումար է տվել: Դ. Ստեփանյանը 10 տարի շարունակ 18 հազար դոլար գումար է տվել, որպես տոկոս, գրավադրել է իր ընկերների, մտերիմների գույքը, սակայն Երիցյանը պահանջում է 400 000 դոլար գումար մնացորդը: Մարդն ընկնում է հոգեբուժարան: Կար ձայնագրություն, որով հաստատվում է, որ տվյալ անձը 1 միլիոն 900 000 դոլար գումար վերադարձրել է: Այդ սպառնալիքին միջամտել էր հայաստանաբնակ մի մականունավոր, ասելով՝ «արյուն է թափվելու» («Պայուսակից անգամ հանել էր ատրճանակը եւ ասել՝ գեներալ եմ, կգյուլլեմ», հունիս 09, 2016, https://www.aravot.am/2016/06/09/701667/):
2016թ. ապրիլի 1-ին Դավիթ Ստեփանյանը դիմել էր ՀՀ գլխավոր դատախազին, պատմել «գլխին եկածը»: Դ. Ստեփանյանի դիմումի հիման վրա նյութերը նախապատրաստող հետաքննության մարմինը 2016 թ. մայիսի 6-ին որոշում էր կայացրել քրեական գործի հարուցումը մերժելու մասին, իսկ որոշման դեմ «Վելես» իրավապաշտպան կազմակերպության նախագահի ներկայացրած բողոքի հիման վրա 2016թ. հունիսի 1-ին Երեւան քաղաքի դատախազի կողմից որոշում է կայացվել քրեական գործի հարուցումը մերժելու մասին որոշումը վերացնելու եւ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 137-րդ հոդվածի 1-ին մասով քրեական գործ հարուցելու մասին: Հարուցվել էր թիվ 63203516 քրեական գործը:
2016թ. հունիսի 29-ի որոշմամբ Դ. Ստեփանյանը ճանաչվել է տուժող, իսկ «Վելես» իրավապաշտպան կազմակերպության նախագահ Մարինա Պողոսյանը՝ տուժողի ներկայացուցիչ: Սակայն 2016թ. նոյեմբերի 10-ին վարույթն իրականացնող քննիչը որոշում է կայացրել քրեական գործի վարույթը կարճելու եւ քրեական հետապնդում չիրականացնելու մասին:
«Համադրելով թիվ 63203516 քրեական գործով տուժող Դ. Ստեփանյանի եւ այլոց ցուցմունքները, Երիցյանից տուժողների, մասնավորապես, թիվ 13127214 քրեական գործով Զ. Մելիքյանի տրված ցուցմունքները, թիվ 17112714, թիվ 57125116 քրեական գործերով Գ. Թումասյանի, թիվ 13142214 քրեական գործով Հակոբ Եղիազարյանի, Վարդան Գինոսյանի, Մարինա Պողոսյանի եւ Հովհաննես Երիցյանի ցուցմունքները, ակնհայտ է դառնում, որ 2003-2010թթ. ընկած ժամանակահատվածում Հ. Երիցյանի կողմից տարբեր տոկոսադրույքներով ընդհանուր առմամբ մոտավոր 1.500.000 ԱՄՆ դոլարը գերազանցող գումարներ է տրամադրվել ՀՀ տարբեր քաղաքացիներին: Այդ ժամանակահատվածում Հ. Երիցյանը չի զբաղեցրել որեւէ պաշտոն, չի զբաղվել ՀՀ տարածքում ձեռնարկատիրական գործունեությամբ եւ նախաքննության մարմինների կողմից չի պարզվել վերջինիս կողմից շրջանառված առանձնապես խոշոր չափերի գումարների ծագման աղբյուրը: Կնքվել են մի շարք շինծու առուվաճառքի պայմանագրեր, որոնց միջոցով անհայտ ծագում ունեցող գումարները ոչ միայն բերել են հավելյալ եկամուտներ Հ. Երիցյանին, այլեւ վերածվել են անշարժ գույքի երրորդ անձանց անունով, որոնց իրական սեփականատերը հանդիսանում է Հ. Երիցյանը: Գումարների նման շրջանառությունը եւ սխեման բնորոշ են փողերի լվացման մեխանիզմին»,- «Առավոտին» տեղեկացնում է Մ.Պողոսյանը:
Ըստ իրավապաշտպանի, այդպես էլ չպարզվեց Հովհ. Երիցյանի եւ Դ. Ստեփանյանի միջեւ առկա գործարքների հիմքերը, չեն պարզվել գումարները գրավատան հաշվապահություն մուտք անելու հանգամանքները, եւ տուժողի դերը փողերի լվացման մեխանիզմի մեջ:
Այսինքն, Դ. Ստեփանյանի գործողությունները եղե՞լ են օրենքի սահմաններում, թե՞ վերջինս հանդես է եկել որպես հանցավոր խմբի անդամ:
Ի դեպ, 2014թ. օգոստոսի 4-ին մեկ այլ՝ թիվ 13142214 քրեական գործով առերես հարցաքննության ժամանակ իր ցուցմունքներում Հ. Երիցյանը պնդել է, որ Հակոբ Եղիազարյանը իբրեւ Դ. Ստեփանյանին պատկանող գրավատնից է վերցրել 85.000 ԱՄՆ դոլար տոկոսով գումար՝ 115.000 ԱՄՆ դոլար վերադարձնելու պայմանով, որի համար որպես գրավ ձեւակերպել է Նար-Դոսի 71 հասցեում գտնվող իր սեփականությունը: Թիվ 63203516 եւ թիվ 13142214 քրեական գործերի ցուցմունքներով հաստատվում է, որ Հ. Երիցյանը կատարել է ակնհայտ սուտ մատնություն, որի նպատակն է եղել թաքցնել տոկոսով 85.000 ԱՄՆ դոլար տրամադրելը Հ. Եղիազարյանին: Հետագայում օգտվելով Դ. Ստեփանյանի առողջական վիճակից՝ նա իր վաշխառությունը բարդել է այլ անձի կամ գրավատան վրա: Կարճելով գործը, քննիչներն այդպես էլ չեն պարզել, թե արդյոք Հ. Երիցյանը, նրան «հովանավորող» ԱԱԾ-ի «գեներալը» կատարե՞լ են իրենց հարկային պարտավորությունները, թե՞ ոչ, տարիների ընթացքում ստացած ընդհանուր 1.470.000 ԱՄՆ դոլար գումար եկամտից հարկեր վճարե՞լ են, թե՞ ոչ:
Իրավապաշտպան կազմակերպությունը պահանջում է հարուցել քրեական գործ, կատարել նոր քննություն, բացահայտել կոռուպցիոն սխեմաները, եւ հանցագործություն կատարած պաշտոնատար անձանց ենթարկել քրեական պատասխանատվության:
ՌՈՒԶԱՆ ՄԻՆԱՍՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
12.01.2019
Why did the victim refuse?
The investigation of criminal case N63203516 was quashed. According to the observations of the human rights organization, “Money laundering and a number of other crimes are not addressed. This in itself includes corruption risks, and that is proved by deliberate concealment of a number of crimes by officers of the Investigating Department. Particularly, officers of the Investigation Department do not intentionally investigate the following offenses which are presented below.”
Three years ago, Marina Poghosyan, the president of the “Veles” human rights organization, that acts against usurers, shadow and corruption deals of officials holding state posts, told the “Aravot” daily that Davit Stepanyan from Khabarovsk, the Russian Federation, applied to the NGO, informing that he had fled from Armenia because of Yeritsyan’s threats.
Stepanyan sent a letter to the “Aravot” daily to inform that he had worked with Yeritsyan, had currency exchange offices, and a pawnshop. Yeritsyan had lent him 900,000 US dollars at an interest rate, and for 10 years D. Stepanyan paid him 18,000 US dollars as an interest rate amount, and to do that he had pledged his and his friends’ and relatives’ properties. Yet, Yeritsyan demanded extra 400,000 dollars as a remainder. The man went to the psychiatric hospital. There was a recording which confirms that the man had already returned 1 million 900,000 US dollars to Yeritsyan. Another man having a nickname, a resident of Armenia, joined in the threats, declaring that, “Blood will be shed.” (He even picked up a pistol from a bag and announced, “I am a general. I will liquidate you.”; June 09, 2016; https://www.aravot.am/2016/06/ 09/701667 /).
On April 1, 2016, David Stepanyan filed an application with the RA Prosecutor General to tell about “all problems that had fallen to him”. Based on D. Stepanyan’s application, on May 6, 2016, the investigative body, involved in the development of the case materials, made a decision on the refusal of the initiation of a criminal case, and based on the appeal filed against the decision by the head of the human rights organization of “Veles”, on June 1, 2016, the prosecutor of Yerevan made a decision on the invalidation of the decision on the refusal of the initiation of the criminal case and the initiation of a criminal case under Article 137 (1) of the RA Criminal Code. Thus, criminal case N63203516 was initiated.
By the decision of June 29, 2016, D. Stepanyan was recognized as a victim, and Marina Poghosyan, the head of the “Veles” human rights organization, as the victim’s representative respectively. However, on November 10, 2016, the investigator conducting the proceedings decided to quash the criminal case proceeding and not to conduct a prosecution. “While comparing testimonies provided by the victim of criminal case N63203516, D. Stepanyan, and others, and by those people who had suffered from Yeritsyan’s actions, in particular, the testimonies given by Z. Melikyan within criminal case N13127214, by G.Tumasyan within criminal cases N17112714, and N57125116, and by Hakob Yeghiazaryan, Vardan Ginosyan, Marina Poghosyan and Hovhannes Yeritsyan, within criminal case N13142214, it becomes clear that during the time period of in 2003-2010, H. Yeritsyan lent money to various citizens of Armenia that exceeded a total of over 1.500.000 US dollars at different interest rates.
During that period H. Yeritsyan did not hold any office, he was not engaged in any entrepreneurial activity in the territory of Armenia, and the investigative bodies did not discover sources of origin of the large amounts of money circulated by him. A number of fake purchase and sale contracts had been concluded, with which amounts of unknown origins not only brought additional benefits to H. Yeritsyan, but they also turned into real estates in the name of third parties, but the real owner of which was H. Hakobyan himself. “Such turnover and scheme of money is typical of the money laundering mechanism,” Poghosyan informed to the “Aravot” daily. According to the human rights defender, bases of the transactions between H. Yeritsyan and D. Stepanyan, however, did not become clear; the circumstances of debiting the amounts in the accountancy of the pawnshop, and the role of the victim in the money laundering mechanism were not still clarified. That is, had D. Stepanyan’s actions been within the law or he was a member of a criminal group?
By the way, on August 4, 2014, during a face-to-face interview conducted within the frames of another criminal case N13142214, in his testimony, Yeritsyan insisted that Hakob Yeghiazaryan borrowed 85.000 US dollars at an interest rate in Mr. Stepanyan’s pawnshop in condition that to pay back 115,000 US dollars. For that purpose he had pledged his property found in 71 Nar-Dos street. The testimonies provided within criminal cases N63203516 and N13142214 confirm that H. Yeritsyan made an obviously false denunciation aimed at hiding the fact of his having lent 85,000 US dollars to H. Yeghiazaryan at an interest rate. Later, making use of D. Stepanyan’s poor health conditions, he put his act of usury on another person or on a pawnshop. The case was quashed, and the investigators did not find out whether or not H. Yeritsyan and “a general” of the National Security Service, his “patron”, had performed their tax liabilities; whether or not they had paid taxes for a total of 1,470,000 US dollars gained for years.
The human rights organization demands to initiate a criminal case, carry out a new investigation, to disclose corruption schemes, and to subject to criminal liability those officers who had committed the crimes.
[:]
