[:am]Կանանց միջազգային օր [:ru]Международный женский день 8 Марта[:en] International Women’s Day 8 March [:]
[:am]
Կանանց միջազգային օր (IWD), սկզբնական անվանումը Աշխատավոր կանանց միջազգային օր, նշվում է ամեն տարի մարտի 8-ին։ Տարբեր տարածաշրջաններում տոնակատարությունների հիմքում ընկած է կանանց նկատմամբ հարգանքը տնտեսական, քաղաքական և հասարակական ոլորտներում նրանց ձեռքբերումների համար։
Սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության կանանց կոչով Նյու Յորքում 1908 թվականի մարտի 8-ին կայացավ ցույց, կանանց իրավահավասարության համար։ Այդ օրը ավելի քան 15 000 կանայք շրջեցին ողջ քաղաքով, պահանջելով կրճատել աշխատանքային օրը և տղամարդկանց հետ հավասարաչափ աշխատավարձ ստանալ։ Բացի այդ առաջ քաշվեց կանանց՝ ընտրություններին մասնակցելու իրավունք ունենալու պահանջները։
1909 թվականին Ամերիկայի Սոցիալիստական կուսակցությունը հայտարարեց կանանց ազգային օր, որը նշվել է մինչև 1913 թվականի փետրվարի վերջին կիրակի օրը։ Բայց 1909 թվականին այն համընկավ փետրվարի 28-ին։ Ավելի ուշ, 1910 թվականին ԱՄՆ-ի պատգամավորուհիները ժամանեցին Կոպենհագեն, երկրորդ միջազգային կոնֆերանսին, որտեղ հանդիպեցին կոմունիստ Կլարա Ցետկինի հետ։
Կլարա Ցետկինը 1910 թվականին օգոստոսի 27-ին կանանց միջազգային երկրորդ կոնֆերանսին, որը անցկացվում էր Կոպենհագենում, սահմանեց կանանց միջազգային օր։
Ենթադրվում էր, որ կանայք այդ օրը ցույցեր և երթեր էին կազմակերպելու՝ դրանով հասարակության ուշադրությունն իրենց խնդիրների վրա կենտրոնացնելու համար։
1911 թվականին Ելենա Գրինբերգի առաջարկով մարտի 19-ին առաջին անգամ Կանանց միջազգային օրը նշվել է Գերմանիայում, Ավստրիայում, Դանիայում և Շվեյցարիայում։ 1912 թվականին այդ օրն արդեն նշվում էր մայիսի 12-ին։ 1913 թվականին կանայք դուրս էին գալիս ցույցի Ֆրանսիայում և Ռուսաստանում մարտի 2-ին, Ավստրիայում, Չեխիայում, Հոլանդիայում և Շվեյցարիայում՝ մարտի 9-ին, Գերմանիայում՝ մարտի 12-ին։ 1914 թվականին վեց պետություններում՝ Ավստրիայում, Դանիայում, Գերմանիայում, Հոլանդիայում, Ռուսաստանում և Շվեյցարիայում, միաժամանակ նշվում էր մարտի 8-ին։ Այդ տարի մարտի 8-ը համընկավ կիրակի օրվա հետ։
[:ru]
Международный женский день — праздник, отмечаемый ежегодно 8 марта в ряде стран как «женский день».
Международный женский день ежегодно отмечается ООН. Исторически появился как день солидарности трудящихся женщин в борьбе за равенство прав и эмансипацию.
И все же, в первую очередь, в современном обществе Международный женский день — это праздник весны и внимания к женщине, когда представители сильной половины человечества могут еще раз порадовать своих любимых и родных женщин подарками и заботой.
Источник: http://www.calend.ru/holidays/0/0/18/
© Calend.ru
[:en]
International Women’s Day (IWD), originally called International Working Women’s Day, is celebrated on March 8 every year.It commemorates the struggle for women’s rights.
The earliest Women’s Day observance was held on February 28, 1909, in New York and organized by the Socialist Party of America.On March 8, 1917, in the capital of Russian Empire, Petrograd, a demonstration of women textile workers began, covering the whole city. This was the beginning of the Russian Revolution.Seven days later, the Emperor of Russia Nicholas II abdicated and the provisional Government granted women the right to vote. March 8 was declared a national holiday in the Soviet Russia in 1917. The day was predominantly celebrated by the socialist movement and communist countries until it was adopted in 1975 by the United Nations.
The earliest organized Women’s Day observance was held on February 28, 1909, in New York. It was organized by the Socialist Party of America in remembrance of the 1908 strike of the International Ladies Garment Worker’s Union. There was no strike on March 8, despite later claims.
In August 1910, an International Women’s Conference was organized to precede the general meeting of the Socialist Second International in Copenhagen, Denmark. Inspired in part by the American socialists, German Socialist Luise Zietz proposed the establishment of an annual International Woman’s Day (singular) and was seconded by fellow socialist and later communist leader Clara Zetkin, although no date was specified at that conference. Delegates (100 women from 17 countries) agreed with the idea as a strategy to promote equal rights including suffrage for women. The following year on March 19, 1911 IWD was marked for the first time, by over a million people in Austria, Denmark, Germany and Switzerland. In the Austro-Hungarian Empire alone, there were 300 demonstrations. In Vienna, women paraded on the Ringstrasse and carried banners honouring the martyrs of the Paris Commune. Women demanded that they be given the right to vote and to hold public office. They also protested against employment sex discrimination. Americans continued to celebrate National Women’s Day on the last Sunday in February.
Female members of the Australian Builders Labourers Federation march on International Women’s Day 1975 in Sydney
In 1913 Russian women observed their first International Women’s Day on the last Saturday in February (by Julian calendar then used in Russia).
Although there were some women-led strikes, marches, and other protests in the years leading up to 1914, none of them happened on March 8.In 1914 International Women’s Day was held on March 8, possibly because that day was a Sunday, and now it is always held on March 8 in all countries. The 1914 observance of the Day in Germany was dedicated to women’s right to vote, which German women did not win until 1918.
In London there was a march from Bow to Trafalgar Square in support of women’s suffrage on March 8, 1914. Sylvia Pankhurst was arrested in front of Charing Cross station on her way to speak in Trafalgar Square.
The United Nations began celebrating in International Women’s Day in the International Women’s Year, 1975. In 1977, the United Nations General Assembly invited member states to proclaim March 8 as the UN Day for women’s rights and world peace.
[:]
